กระดาษใบเสร็จรับเงิน Thermal paper มีอันตรายจริงหรือไม่
เราเคยสงสัยไหม ? ว่าใบเสร็จรับเงินที่ได้จากร้านค้าทำไมนานวันตัวอักษรต่าง ๆ จึงจางลงได้ง่าย เมื่อผ่านไปสักหนึ่งเดือนลองสังเกตดูแทบไม่เห็นอะไรในใบเสร็จรับเงินเลยสาเหตุนั้นมาจากกระดาษใบเสร็จที่ใช้พิมพ์เขาใช้กระดาษความร้อนหรือเรียกว่าThermal paper
ส่วนเรื่องที่ตัวอักษรในใบเสร็จจางลง เพราะอาจเจอแสง หรือโดนน้ำหกใส่ เช่น น้ำดื่ม น้ำมัน แอลกอฮอล์ กระทั่งรอยนิ้วมือเราก็มีส่วนทำให้จางลงได้
Thermal paper คืออะไร ?
คือ กระดาษที่ถูกเคลือบด้วยสารเคมีที่ด้านใดด้านหนึ่งของกระดาษ เมื่อทำปฏิกิริยาโดยเครื่องปริ้นความร้อน จะทำให้มันเปลี่ยนสีออกมาไม่ว่าจะเป็น ตัวหนังสือ เป็นภาพ เพราะเคลือบสาร Bisphenol A หรือเรียกกันสั้น ๆ ว่า BPA
ที่ผ่านมาในโลกโซเชียลมีการแชร์กันว่าใบเสร็จที่เคลือบสาร BPA ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง อาจเกิดการปนเปื้อนเข้าสู่ร่างกายได้ แต่เรื่องการปนเปื้อนนั้นมีหลายปัจจัยที่เราต้องคำนึงถึง จะปนเปื้อนเข้าสู่ร่างกายได้จะต้องมีปริมาณที่เกินข้อจำกัดว่าไม่ให้เกินเท่านั้น เท่านี้ ถึงจะปนเปื้อนเข้าไปได้
จะทำให้เกิดมะเร็งจริงหรือไม่ มีหลักฐานทางการแพทย์ยืนยันว่า ส่งผลต่อระบบฮอร์โมนของมนุษย์ ซึ่งในต่างประเทศก็จะมีการแบนไม่ให้ใช้สาร BPA ในการเคลือบกระดาษที่เป็นกระดาษ thermal paper อีกต่อไป อย่างเช่น ยุโรปเขาจำกัดการใช้สาร BPA กันเข้มงวดมาก ที่อังกฤษก็เหมือนกันแทบไม่ให้ใบเสร็จกันแล้ว ส่วนใหญ่เป็น e-receipt ทั้งนั้น ส่วนในประเทศญี่ปุ่นยังมีการระบุไว้ในคู่มือทิ้งขยะเลยว่าใบเสร็จไม่ใช่ทิ้งถังรีไซเคิล แต่เป็นถังที่ปลายทางเอาไปเผา
เพราะถ้าหากนำกระดาษนี้ไปรีไซเคิล BPA ก็จะติดไปในผลิตภัณฑ์รีไซเคิลมา ทำให้ผู้บริโภคไม่รู้ตัวว่ามี BPA ปนเปื้อนไปด้วย อันนี้เป็นสาเหตุสำคัญที่ว่าทำไมกระดาษ thermal ที่เคลือบด้วย BPA ถึงถูกแบนในหลายประเทศ
สำหรับประเทศไทยยังไม่ตระหนักถึงเรื่องนี้เท่าไร เพราะอาจจะมองว่าการปนเปื้อน ที่เราไปสัมผัสกับกระดาษเอง ปริมาณหรือโอกาสที่มันจะเข้ามาสู่ระบบในร่างกาย ก็ยังมีค่อนข้างน้อย เพราะเราไม่ได้บริโภคมันเข้าไปโดยตรง เพราะกว่าจะมาถึงระบบการย่อยอาหารของเรา อาจจะน้อยมาก ไม่ได้ส่งผลมากขนาดนั้น หรือแม้กระทั่งที่บอกกันว่าหากใบเสร็จไปถูกแอลกอฮอล์ยิ่งจะเข้าสู่ร่างกายได้โดยง่าย หากเราไม่เอามือเข้าปากก็คงไม่อันตราย ดังนั้นไม่ต้องตื่นตระหนก แค่ระมัดระวังก็น่าจะเพียงพอ
วิธีสังเกตใบเสร็จที่เคลือบ BPA ง่าย ๆ คือ ถ้าเอานิ้วขีดมันก็จะเป็นรอยดำ ๆ เพราะว่าเวลาเราขีดไป เล็บเราก็จะทำให้เกิดความร้อน แล้วก็เกิดเป็นสีดำ ๆ ขึ้นมา หากไม่ได้ใช้นิ้วมือขีด ๆ ก็สังเกตใบเสร็จที่มีลักษณะมัน ๆ วาว ๆ เพราะนั่นคือใบเสร็จที่เคลือบ BPA และไม่ควรนำมารีไซเคิล
สำหรับร้านค้าที่ต้องใช้ใบเสร็จ สามารถเปลี่ยนมาเป็น e-receipt หรือใบเสร็จกระดาษทั่วไปก็ได้ ขอแค่อย่าใช้ thermal paper เท่านั้นพอ ป้องกันไว้ก่อนค่ะ
เรื่องโดย Chidapa Chaisawad
ภาพ Canva
ที่มาของข้อมูล ชัวร์ก่อนแชร์
